Per 1 juli 2023 treedt de Wet Goed Verhuurderschap in werking. Met deze wet worden regels van Goed Verhuurderschap geïntroduceerd en krijgen gemeenten diverse bevoegdheden én verplichtingen. Wat is daarvan het doel en welke gevolgen heeft de Wet Goed Verhuurderschap voor verhuurders en gemeenten?

De Wet Goed Verhuurderschap; voorkomen van woningmarktdiscriminatie

Met de invoering van de Wet Goed Verhuurderschap wil de wetgever discriminatie en intimidatie op de woningmarkt tegengaan en goed verhuurderschap bevorderen. De wet bevat een aantal regels voor hoe een verhuurder of verhuurbemiddelaar van woon- of verblijfsruimte zich moet gedragen in relatie tot woningzoekenden, huurders of arbeidsmigranten. Dit zijn de zogenoemde regels van Goed Verhuurderschap.

Daarnaast wordt met de invoering van de Wet Goed Verhuurderschap onder meer de bevoegdheid voor gemeenten in het leven geroepen om een verhuurverordening in te voeren, waarin een verhuurvergunningplicht kan worden opgenomen. Die vergunningplicht kan volgens de Wet Goed Verhuurderschap zien op 1) een in die verordening aangewezen categorie van woonruimte, gelegen in een bepaald gebied, of 2) een in die verordening aangewezen categorie van verblijfsruimte voor arbeidsmigranten in de hele gemeente.

Diverse gemeenten (waaronder de gemeente Groningen, Rotterdam en Schiedam) hebben in hun Algemene Plaatselijke Verordening al regels gesteld om ongewenst verhuurdersgedrag tegen te gaan, onder meer via een verhuurdersvergunning. Met de Wet Goed Verhuurderschap moet in een landelijk geharmoniseerd systeem van regels worden voorzien.

De regels van Goed Verhuurderschap
In de Wet Goed Verhuurderschap zijn regels opgenomen voor wenselijk gedrag van verhuurders en verhuurbemiddelaars; de regels van Goed Verhuurderschap. Deze regels zijn opgenomen in artikel 2 van de wet. Samengevat wordt onder goed verhuurderschap verstaan:

1. niet discrimineren, door:
- een heldere selectieprocedure te hanteren;
- objectieve selectiecriteria te gebruiken; en
- de keuze voor de gekozen huurder te motiveren;
2. niet intimideren;
3. niet meer dan tweemaal de kale huurprijs als waarborgsom eisen;
4. het schriftelijk vastleggen van de huurovereenkomst;
5. het schriftelijk verstrekken van informatie aan de huurder (informatieplicht) over:
- de rechten en plichten van de huurder;
- de hoogte van en regels over (terugbetaling van) de waarborgsom);
- de contactgegevens van een contactpunt waar de huurder terecht kan bij zaken over het gehuurde;
- de contactgegevens van het meldpunt van de gemeente waar klachten over ongewenst verhuurgedrag kunnen worden gemeld;
- de betalingsverplichting van de huurder over de servicekosten, waarbij geldt dat jaarlijks een volledige kostenspecificatie aan de huurder moet worden verstrekt;
6. eventuele servicekosten niet anders dan in overeenstemming met de wettelijke bepalingen in rekening brengen.

Bij verhuur van verblijfsruimte aan arbeidsmigranten geldt nog een aantal aanvullende regels. Onder meer dat rekening moet worden gehouden met de taal van de arbeidsmigrant en dat de huurovereenkomst afzonderlijk van de arbeidsovereenkomst wordt vastgelegd.

De regels van de Wet Goed Verhuurderschap zien op de verschillende fases van het verhuurproces (werving, verhuur, beëindigen verhuur). Op grond van de Wet Goed Verhuurderschap dienen naast verhuurders ook verhuurbemiddelaars en beheerders van woon- en verblijfsruimte in overeenstemming met de regels van goed verhuurderschap te handelen. Ter uitvoering van die verplichting moet de verhuurder, verhuurbemiddelaar of beheerder van een woon- of verblijfsruimte in ieder geval zorgen voor een schriftelijk vastgelegde, openbaar te raadplegen werkwijze die gericht is op voorkoming van woondiscriminatie. Voor bemiddelaars geldt daarbij dat zij de provisie niet dubbel in rekening mogen brengen; indien bemiddeling in opdracht van de verhuurder plaatsvindt, mogen die kosten niet tevens in rekening worden gebracht bij de huurder. Hoewel dit verbod reeds geldt en te veel betaalde kosten via de civiele rechter kunnen worden teruggevorderd, krijgt het college van burgemeester en wethouders met de invoering van de Wet Goed Verhuurderschap de mogelijkheid hier handhavend tegen op te treden.

Gelden de regels van Goed Verhuurderschap ook voor bestaande huurovereenkomsten?
Voor een groot deel gelden de regels van de Wet Goed Verhuurderschap alleen voor huurovereenkomsten die na de inwerkingtreding van de wet worden aangegaan. De hiervoor genoemde informatieplicht geldt echter ook voor bestaande huurovereenkomsten. Verhuurders dienen voor 1 juli 2024 de informatie alsnog aan de huurder te verstrekken. Voor huurovereenkomsten met arbeidsmigranten geldt dat de informatie voor 1 oktober 2023 moet zijn verstrekt.

Het niet voldoen aan de regels van Goed Verhuurderschap (waaronder de informatieplicht) kan volgens genoemde wet worden bestraft met een bestuurlijke boete van maximaal € 22.500,--. Indien binnen vier jaar na het opleggen van een bestuurlijke boete nogmaals de fout in wordt gegaan, kan een bestuurlijke boete van maximaal € 90.000,-- worden opgelegd. Het feit dat een boete is opgelegd wordt bovendien openbaar gemaakt.